Op 19 augustus 1989 komen duizenden mensen samen bij de Hongaarse stad Sopron langs de grens met Oostenrijk voor een ‘Paneuropese picknick.’ Tijdens de picknick steken meer dan 600 Oost-Duitsers de grens over naar Oostenrijk. Walburga Habsburg-Douglas, medewerkster van het Europese parlement, organiseert met anderen deze demonstratieve bijeenkomst. Ze zegt hierover in 2009:
De echte helden waren de grenswachten omdat ze niet van plan waren de groepen mensen tegen te houden die wilden vluchten. Ik sprak één van hen en hij zei: “Wij zijn Hongaarse grenswachten en we hebben drie opties. Er zijn drie manieren waarop we kunnen reageren op deze vloedgolf aan vluchtelingen. Eén mogelijkheid zou zijn, dat we proberen deze mensen een halt toe te roepen door op ze te schieten. Gelukkig hebben we daarvoor geen bevel gekregen.”
Tegen deze tijd had het Rode Leger (de troepen van de Sovjet-Unie) de Hongaarse westgrens al verlaten. Een tweede manier zou zijn geweest dat ze hadden geprobeerd de vluchtelingen tegen te houden. Dit was echter niet waarschijnlijk vanwege de overweldigende hoeveelheid vluchtelingen. De derde optie was, zich er niet mee te bemoeien. Door deze keus van de grenswachten konden vele mensen naar het Westen ontsnappen, wat leidde tot alle andere gebeurtenissen.
