De eerste gebieden in Nederland worden al in september 1944 bevrijd.
Door de mislukte operatie Market Garden, oftewel de Slag bij Arnhem, blijven de geallieerde troepen veel langer in bevrijd zuidelijk Nederland dan gepland.
Die gedragen zich echter niet overal voorbeeldig. In de Betuwe en de regio’s rond Arnhem en Nijmegen worden talloze meldingen gemaakt van plunderende geallieerde soldaten. Na de oorlog wordt dit veelal met de mantel der liefde bedekt, want over de bevrijders mag niet slecht gesproken worden. Archiefstukken laten echter veel schrijnende situaties zien.
Politieagenten en wachtmeesters van de Koninklijke Marechaussee rapporteren over het slachten van vee, het verzagen van telefoonmasten tot brandhout, het afnemen van een fiets en het beschadigen van woningen. Het Militair Gezag en de geallieerde autoriteiten treden later streng op tegen dit soort excessen.
Marchaussee-Gewest-Arnhem
groep Wamel
R A P P O R T
Ik, Hermannus Johannes Antonius SPIT, Opperwachtmeester der Marechaussee, behoorende tot opgemelde Groep, rapporteer het navolgende:
Donderdag, 11 januari 1945, deed Johannes Marinus van HAREN, timmerman-aannemer, te WAMEL, Dijk 77, bij mij aangifte, dat op Vrijdag 5 Januari 1945, door drie Canadeesche militairen bij hem is ingebroken, waarbij zij vermoedelijk een buffet hebben vernield door intrapping van beide deuren, een deurpaneel hebben ingetrapt van een kamer waarin meubels waren opgeslagen en een naaimachine hebben meegenomen, waarvan de kap in den kelder lag. Des morgens omstreeks 10.00 uur was hij nog in zijn woning geweest voor het afhalen van teekenbenoodigdheden voor herstellingswerkzaamheden aan gebouwen, die door inslaan van een V1 (Duits V-wapen) waren getroffen. Zijn gezin was wegens oorlogsgeweld naar MEGEN geëvacueerd.
Des namiddags omstreeks 15.00 was de rijwiel van KESSEL uit WAMEL, die eveneens door het inslaan van een V1 was getroffen bij hem aan huis geweest, doch was daar toen door drie Canadeesche militairen met de revolver op de borst gedwongen terug te keeren. Bedoelde militairen bevonden zich toen in de gang van zijn huis. Van KESSEL kon niet verklaren of bedoelde militairen te WAMEL zijn gelegerd.
WAMEL, 12 januari 1945
(ondertekend met handtekening H.J.A. Spit)
(handgeschreven tekst) Ter kennisname doorgezonden aan den Heer Commandant Militair Gezag te Nijmegen Wamel 15/1/45
