Portret van keizer Qianlong door Giuseppe Castiglione

Dit portret van keizer Qianlong (wordt ongeveer uitgesproken als ‘tsjianlong’) werd gemaakt in 1736, aan het begin van zijn zes decennia lange regeerperiode, de langste in de Chinese geschiedenis. Zijn bewind samen met dat van zijn grootvader Kangxi, die regeerde van 1661 tot 1722, wordt beschouwd als een bloeiperiode voor China. Toen Qianlong in 1799 stierf was hij door de gestage bevolkingsgroei in zijn rijk, keizer van ongeveer een derde van de wereldbevolking. Verder was China door een reeks van succesvolle militaire campagnes naar het noorden en westen qua oppervlakte ongeveer twee keer zo groot als onder vorige dynastieën. 

Qianlong was lid van de Qing-dynastie en dus een Mantsjoe. Qianlong draagt op het portret Mantsjoe kleding versierd met Chinese motieven. De draken op zijn gewaad en troon zijn Chinese symbolen van de keizer, het keizerlijke geel van zijn gewaad ook. Dat het gewaad Mantsjoe is, kun je zien aan dat het rechts is vastgemaakt en relatief strak om zijn bovenlijf zit, terwijl bij traditionele Chinese kledij dit allemaal los hangt. Comfortabel voor de sedentaire Han-Chinezen, onpraktisch voor rondtrekkende ruiters op de noordelijke steppes, zoals de Mantsjoes. Losse Chinese mouwen zijn ingewisseld voor strakkere mouwen met manchetten die met een soort boog naar buiten wijzen. Deze Mantsjoe ‘hoefijzermouw’ was bedoeld om de hand te beschermen tijdens het boogschieten. Daarnaast zijn de uitgebreide kraag en het hoofddeksel typisch Mantsjoe. In plaats van de zomerhoed die helemaal rood is en waarvan de rand schuin naar beneden wijst, draagt hij de winterhoed, zwart met rood en een rand die naar schuin boven gaat. Dat het gaat om het wintertenue is verder nog te zien aan het bont dat Qianlong draagt. Het portret is geschilderd door de kunstenaar en Italiaanse jezuïeten-missionaris Giuseppe Castiglione die actief was aan het hof van Qianlong. De stijl van het portret is duidelijk Chinees en gaat terug tot keizerlijke portretten van de vorige dynastie, de Ming-dynastie (1368-1644). We zien de keizer namelijk vanuit dezelfde hoek, in ongeveer dezelfde positie en in kleren in dezelfde kleur met ongeveer dezelfde patronen als bij Ming portretten. Toch is aan de technieken die zijn toegepast, zoals hoe licht en schaduw is geschilderd, duidelijk dat het hier gaat om een schilder die in Italië is opgeleid.

Advertentie