Foto’s uit de bedrijfsarchieven zoals de Deli Maatschappij (tabak, maar ook rubber) en de Rubber Cultuur Maatschappij Amsterdam zijn gemaakt om de grootse prestaties van deze ondernemingen op Sumatra en Java aan aandeelhouders, potentiële klanten en concurrenten te laten zien.
Nu geven ze ons inzicht in de exploitatie, maar ook in de daarmee gepaard gaande uitbuiting van de inheemse bevolking, vele contractarbeiders en de ingrepen in het landschap. Zo ontstaat een schril contrast met het vredige en idyllische Nederlands-Indië op veel andere, meer algemeen bekende afbeeldingen.
Uit het boek Van oerbosch tot cultuurgebied (1928, door de Deli Planters Vereniging):
‘In tegenstelling met andere gewesten van Nederlands-Indië en speciaal in tegenstelling tot Java, …
ontstond de tabakscultuur ter Oostkust van Sumatra vrijwel in en uit het onbewoonde oerbosch. Dit feit stelt haar op een speciale plaats. Het heeft voor haar groote nadeelen medegebracht, doch ook onomstootelijk groote voordelen. De bezoeker van het moderne “grooter Deli”, die de geweldige bedrijvigheid van dit gewest aanschouwt en juist in deze tijden den ren naar het verre Zuiden gadeslaat, kan zich moeilijk voorstellen dat dit gebied, waar nu allerwegen welvaart en voorspoed heerschen , waar de inheemsche bevolking in zeer goeden doen verkeert, waar geen pauperisme bestaat, 65 jaar geleden niets anders was dan onbetreden oerbosch met hier en daar vestigingen van Inheemse Bataks.’
Via de link zijn er meer foto’s te vinden.
