Met de oorlog in de Oekraïne en de ontwikkelingen in het Midden-Oosten is het thema “oorlog” helaas weer hoogst actueel. Het nodigt uit te reflecteren op hoe oorlog en conflict in het geschiedenisonderwijs behandeld worden, of behandeld zouden moeten worden. In het onderwijs zijn oorlogen cruciale momenten van discontinuïteit, die een verklaring kunnen bieden voor veel politieke en sociale ontwikkelingen. De interesse van leerlingen richt zich echter vaak op het conflict zelf. Het is dan ook de vraag hoe we de bredere betekenis en impact van oorlogen kunnen doceren, maar ook wat de rol is van vredesprocessen en structurele en incidentele pogingen om vrede te bewaren.
Oorlogen eindigen zelden bij een capitulatie of vredesovereenkomst. De gevolgen kunnen jaren, zelfs generaties, voortduren en veel bredere historische impact hebben dan het conflict zelf. Wanneer conflict niet op een betekenisvolle en rechtvaardige manier is opgelost werkt het door als trauma en als een sluimerende bron voor toekomstig conflict. Hoe kunnen we in het geschiedenisonderwijs problematische geschiedenissen van oorlog en conflict bespreken of bespreekbaar maken? Denk bijvoorbeeld aan koloniaal geweld, de Indonesische Revolutie en Srebrenica?
In processen van “transitional justice” kan het geschiedenisonderwijs een betekenisvolle rol spelen. Door de juiste aandacht aan gebeurtenissen te schenken en gebalanceerde context te bieden kan het bijdragen aan wederzijds begrip en wellicht ook vrede. Maar is dat een taak die het geschiedenisonderwijs kan of zou moeten vervullen?
Het achtste Nationale Geschiedenisonderwijscongres op 15 maart 2024 in Huis Doorn zullen deze vragen centraal staan in lezingen en workshops.
Deelname
VGN-leden: 200 euro
Niet-leden: 235 euro
Gepensioneerden: 110 euro
Studenten: 60 euro
